Η δυσαριθμησία είναι ένα είδος Μαθησιακής Δυσκολίας που αφορά τις αριθμητικές ικανότητες του ατόμου. Είναι μια μόνιμη και εσωτερική δυσκολία στην εκμάθηση και κατανόηση της αριθμητικής και της περαιτέρω ανάπτυξης των μαθηματικών δεξιοτήτων.
Η αλήθεια είναι πως η δυσαριθμησία είναι μια από τις πιο παρεξηγημένες μαθησιακές δυσκολίες μιας και ο νους πολλών γονέων και εκπαιδευτικών οδηγείται αυτόματα στη νοημοσύνη του παιδιού, γεγονός που περιπλέκει τα πράγματα και είναι παντελώς άδικο για κάθε παιδί που έρχεται αντιμέτωπο με αυτή. Αντιθέτως, ενδέχεται να σχετίζεται με υψηλό δείκτη νοημοσύνης.
Παρ’ όλα αυτά τα μαθηματικά τους δυσκολεύουν, αναφορικά με τη μελέτη, αλλά και στο σχολείο. Οι κύριες ενδείξεις της Δυσαριθμησίας:
1. Δυσκολίες στη μέτρηση αντικειμένων και στην αντίστροφη μέτρηση.
2. Δυσκολίες στην εκτίμηση κατά προσέγγιση μιας συλλογής αντικειμένων.
3. Δυσκολίες στη γραφή των αριθμητικών συμβόλων.
4. Σύγχυση των αριθμητικών συμβόλων (4 & 7, 2 & 5, 6 & 9) και των συμβόλων
(+, -, x, :, = ) τα οποία μοιάζουν μεταξύ τους είτε οπτικά είτε φωνολογικά.
5. Δυσκολίες στη σύγκριση αριθμών.
6. Δυσκολίες προσανατολισμού με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζουν προβλήματα σε μαθήματα όπως η γεωμετρία ή η φυσική όπου απαιτείται καλή αντίληψη του χώρου αλλά και στην πλοήγηση σε μια πόλη.
7. Δυσκολεύονται να μάθουν την ώρα και να εκτιμούν κατά προσέγγιση το χρονικό διάστημα που απαιτείται για να ολοκληρώσουν μια δραστηριότητα.
8. Δυσκολεύονται να μάθουν απλά αριθμητικά γεγονότα, όπως την προπαίδεια. Ακόμη και όταν καταφέρνουν μετά από πολύ κόπο να τα μάθουν τα ξεχνάνε σε αρκετά σύντομο χρονικό διάστημα.
9. Δυσκολεύονται να κάνουν νοερές πράξεις αυτόματα, επιμένοντας στη στρατηγική «μέτρηση με τα δάχτυλα».
10. Δυσκολεύονται να θυμούνται τη μαθηματική ορολογία (π.χ. άθροισμα, μήκος, αριθμητής, παρονομαστής, υποτείνουσα).
11. Δυσκολία στην απομνημόνευση αριθμών που έχουν παραπάνω από τρία ψηφία (π.χ. αριθμοί τηλεφώνων).
12. Δυσκολεύονται να συγκρατήσουν στη μνήμη τους τα δεδομένα και τα ζητούμενα ενός προβλήματος.
13. Δυσκολίες στην εκτέλεση των τεσσάρων βασικών μαθηματικών πράξεων οι οποίες εκτελούνται κάθετα.
14. Δυσκολεύονται να κατανοήσουν και να εφαρμόζουν μαθηματικές διαδικασίες οι οποίες περιλαμβάνουν πολλά βήματα.
15. Δυσκολεύονται να συλλάβουν την έννοιας της συνεπαγωγής: Αν..., τότε...
Ας σημειωθεί ότι, ένα παιδί με δυσαριθμησία μπορεί να παρουσιάζει όλα ή κάποια από τα παραπάνω συμπτώματα ή είναι επίσης πιθανόν μία εξ αυτών να είναι κυρίαρχη και οι άλλες να έπονται σε βαρύτητα.
Αντιμετώπιση
Οι νέοι με δυσαριθμησία χρειάζονται ιδιαίτερη βοήθεια στα μαθηματικά και τα μαθήματα που περιέχουν αριθμητικές και χωρο-χρονικές έννοιες. Είναι χρήσιμο να συζητούν τις αριθμητικές έννοιες και να τις επενδύουν με λεκτικά σύμβολα και καθημερινά παραδείγματα, όσο το δυνατό περισσότερο. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να έχουμε κατά νου ότι, η σωστή και έγκαιρη διάγνωση οδηγεί σε μία πετυχημένη αποκατάσταση.
Οι νέοι με δυσαριθμησία χρειάζονται ιδιαίτερη βοήθεια στα μαθηματικά και τα μαθήματα που περιέχουν αριθμητικές και χωρο-χρονικές έννοιες. Είναι χρήσιμο να συζητούν τις αριθμητικές έννοιες και να τις επενδύουν με λεκτικά σύμβολα και καθημερινά παραδείγματα, όσο το δυνατό περισσότερο. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να έχουμε κατά νου ότι, η σωστή και έγκαιρη διάγνωση οδηγεί σε μία πετυχημένη αποκατάσταση.
Συνήθως ο ειδικός που απευθυνόμαστε αναφορικά με τη διάγνωση και μετά από την ενημέρωση του εκπαιδευτικού, είναι ένας ψυχολόγος, ο οποίος θα πρέπει να είναι εκπαιδευμένος και ειδικευμένος στην αποκατάσταση της δυσαριθμησίας, και καλείται να συμπεριλάβει την ψυχοσυναισθηματική όψη του προβλήματος, στηρίζοντας την αυτοπεποίθηση του παιδιού. Δε θα πρέπει να ξεχνάμε ότι σκοπός της παρέμβασης δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση να είναι οι καλοί βαθμοί και η άριστη επίδοση στα μαθηματικά. Πρέπει το παιδί να υποβοηθηθεί να μάθει να βλέπει τα μαθηματικά με διαφορετικό μάτι, αναδιοργανώνοντας τον τρόπο κατανόησης και προσέγγισης των αριθμών και των μαθηματικών πράξεων μέσα από εξειδικευμένα προγράμματα που θα ακολουθήσει.
Αδαμίδου Χριστίνα, Mαθηματικός